Interview met Esther Louwes (43) hersteld van twee jaar burn-out.

In de interviewreeks over burn-out spreek ik mensen die in een burn-out zitten of er van zijn hersteld. Het doel is openheid te geven over burn-out en dat een burn-out hebben niks is om voor te schamen. Bovendien hoop ik dat de interviews kunnen helpen bij het herstel van een burn-out. Uiteraard zijn het tips die voor de geïnterviewde hebben gewerkt. Dat wil niet automatisch beteken dat ze ook voor jou werken.

In dit interview (lees hier het interview met Ilona) vertelt Esther openhartig over haar burn-out, hoe het is ontstaan, hoe het haar leven overhoop heeft gegooid en uiteindelijk hoe ze er van is hersteld.

Wie ben je en wat doe je?

‘Esther Louwes, 43 jaar, ondernemer bij VitaliZijn als vitaliteitscoach. Woont in Klazienaveen (Drenthe). Twee stiefzonen van 24 en 22. en een dochter van 18.’

Wat is voor jou de betekenis van een burn-out?

‘Wat het voor mij betekent is op een dag wakker worden en dan helemaal niks meer kunnen. Fysiek en lichamelijk uitgeput zijn. Dat je helemaal op bent.’

“Op een dag wakker worden en dan helemaal niks meer kunnen. Fysiek en lichamelijk uitgeput. Helemaal op!”

Wanneer is jouw burn-out gestart en hoe lang heeft het geduurd?

‘Mijn burn-out is gestart eind 2010 en tot uiting gekomen in 2011. In 2012 was het ergste over. Alleen is het nooit meer geworden zoals het was.’

Wat waren de belangrijkste oorzaken van jouw burn-out?

‘Vaak is niet één oorzaak aan te geven, maar een combinatie, maar wat voor mij de belangrijkste waren is dat alles op mezelf betrok. Alles wat er misging was mijn schuld, nooit dat van de ander. In die periode ben ik ook ontslagen, was mijn vader heel plotseling overleden en kort daarna mijn hond.’

‘Daarnaast was ik te dik en ben ik in 5 maanden 30 kilo afgevallen door heel veel hard te lopen en zeer weinig te eten. Dit werd gestimuleerd door mijn voormalig vriendje die tegen mij had gezegd dat ik nog veel leuker zou zijn als ik 10 tot 15 kilo zou afvallen. Voor mijn gevoel was deze relatie het enige wat ik nog had en ik wilde dat niet kwijt. Dus ik ben er maar mee aan de slag gegaan. Maar door het afslanken en hardlopen heb ik mij fysiek volledig uitgeput.’

‘En continu had ik het gevoel van moeten en was daar heel onzeker over. Continu doorgaan en te veel dingen opgepakt. Dingen die ik voor mijn gevoel niet kon of capabel voor was.’

Wat waren de symptomen van jouw burn-out en hoe kwamen deze tot uiting?

‘Ik liep destijds stage en had geen ruimte meer in mijn hoofd om mijn werk uit te kunnen voeren. Ik had geen focus, ik deed maar wat. Ik was de hele dag moe, had de hele dag het gevoel dat ik wel kon slapen. Ik werd op een dag wakker en toen kon ik letterlijk niet meer. Mijn eerste gedachte was: als ik nu nog weer naar stage moet dan trek ik dat echt niet meer. Mijn werkelijke gedachte was wat groffer maar die bespaar ik de lezers graag.’

‘Ook werd ik heel onzeker. En als ik alleen was moest ik heel veel huilen, bij het minst of geringste. Bijvoorbeeld als iemand wat zei, moest ik gelijk huilen. Ik kon niks hebben, totaal geen draagvlak.’

Wie heeft jouw burn-out vastgesteld?

‘Op een gegeven moment kon ik echt niet meer verder en ben ik naar de huisarts gegaan en hij heeft de diagnose burn-out gegeven. Hij heeft mij doorverwezen naar een praktijkondersteuner. Maar de burn-out werd daarnaast ook gesignaleerd door mijn omgeving, vrienden en vriendinnen. Zij maakten zich zorgen over mij omdat afwezig was. Ik was anders dan normaal.’

Geen psycholoog?

‘Ik heb niet zo’n hoge pet op van psychologen, maar dat is voornamelijk uit ervaring. De psycholoog die ik destijds had werkte uit boekjes en vragenlijsten. Heb je dit, dit en dit? Dan heb je X. Dat was voor mij te zwart/wit. Dat werkt niet bij mij. Ik had liever een serie gesprekken gehad en niet gelijk een diagnose.’

‘Door tijd komen ook andere dingen aan het licht. Niet met een boekje en gesprek van 30 min gelijk een diagnose stellen en een stempel krijgen. En daar moet je dan mee leven?’

Terug naar de praktijkondersteuner. Hoe beviel dat?

‘Ik vond de gesprekken erg waardevol. Hij was oprecht en recht voor zijn raap en hield mij de spiegel voor. Alleen stopte deze behandelaar en kreeg ik een nieuwe behandelaar, maar deze was geen succes omdat hij alles op zichzelf betrok. Daarom ben ik in eind 2011 gestopt met de behandeling.’

Gestopt met het behandelplan? Wat heb je toen gedaan?

‘Ik ben teruggegaan naar de basis. Zelfzorg. En daarmee bedoel ik slaap, bewegen en het allerbelangrijkste: dingen doen waar ik rustig van werd en ontspandagen inplannen. Ik ben veel buiten geweest en in de tuin aan het werk geweest. Dat gaf me ontspanning.’

Wat zijn ontspandagen?

‘Bijvoorbeeld naar de sauna gaan. Het maakt niet uit, dingen doen waarvan ik blij word. Even niks moeten.’

Met zelfzorg zeg je onder andere voeding. Wat maakt voeding belangrijk?

‘Door gebrek aan energie kun je niet voor jezelf zorgen. Je gaat slecht eten: pizza, pasta’s. Je blijft in negatieve spiraal. Ik at makkelijk een boterham met pindakaas en veel pasta, niet 1 maar 4. Beter is om lichter en gevarieerder te eten. De schijf van 5. Veel groenten en fruit. Een normale prak. Ik functioneer hierdoor fysiek beter.’

‘Daarbij had ik een negatief zelfbeeld, en als ik dan ook nog slecht at en groeide in omvang dan komt dat er ook nog eens bij. Eten op orde krijgen was mijn houvast.’

Je zegt dat slaap heel belangrijk is bij een burn-out. Maar dat is niet moeilijk lijkt me, want je bent continu moe?

‘Ja, maar dat is mentaal moe. Je slaapt niet goed omdat je veel piekert. Je slaapt wel maar je wordt niet uitgerust wakker.’

Wat heb je gedaan om toch te kunnen slapen?

‘Door fysiek moe te worden: in tuin bezig zijn, hardlopen en heel veel buiten zijn. Hierdoor kwam ik in de flow en maakte mijn hoofd leeg. En dat hielp mij enorm.’

Wat werkt niet voor jou om te herstellen van burn-out?

‘Druk opgelegd krijgen door bijvoorbeeld een bedrijfsarts of buitenstaanders. Ik moet echt mijn eigen tempo bepalen. Vind ik heel irritant, want ik kan niet stil zitten. Ik moet fysiek in beweging zijn.’

‘Of dat mensen zeggen dat ik de batterij moet opladen. Veel te vaag. Mensen denken dan dat ik op vakantie moet. Belachelijk. Omdat burn-out gewoon doorgaat op vakantie. En mensen die zeggen dat je je niet zo aan moet stellen. Gewoon schouders er weer onder en gaan. Dat werkt ook niet.’

‘Voor mensen die in een eerste fase zitten van een burn-out is het beste om te vragen ‘wat heb je nu nodig?’. Want als je te horen hebt gekregen dat je een burn-out hebt is schokkend. Zorg dat hij/zij eerst rust krijgt. En vraag ook gewoon wat die persoon denkt dat hij of zij nodig heeft.’

Wat doe je nu als er iets misgaat?

‘Nou dat is nog wel een dunne lijn, maar zelfzorg blijft essentieel. En de harmoniedriehoek helpt mij bij mijn perfectionisme. De harmoniedriehoek heb ik geleerd bij Chivo.’

Redactie: Chivo kennisinstituut is waar Esther haar opleiding tot Vitaliteitscoaching heeft gedaan, net als ik (Ron) trouwens.

De harmoniedriekhoek?

‘De harmonie driehoek is wat ik geleerd heb tijdens mijn opleiding. Het gaat om hard werken, eerlijkheid en zelfcompassie.’

Kun je dat uitleggen?

‘Het gaat over in harmonie leven met jezelf. Voor alles wat je doet in je leven heb je een beetje geluk nodig. Er zijn nu eenmaal dingen waar je niet in gaat slagen. Als je momenten in je leven hebt dat het niet lukt is dat je eerlijk bent naar jezelf: heb je echt zo hard gewerkt als je zegt? Is het echt zo? Heb je ook slim gewerkt? Ook alleen hard gewerkt aan de verkeerde dingen? Stel je voor dat je echt hard hebt gewerkt en slim, maar je moet ook nog geluk hebben. Er zijn namelijk heel veel factoren waar je geen invloed over hebt. Als je dan toch een tegenslag hebt dan komt zelfcompassie om de hoek, want van de 100 mensen slagen er een paar. En dat zijn de uitzonderingen. Degene die niet slagen daar hoor ik dan bij, ik hoor bij de norm. En dat is in harmonie met mezelf. Aardig zijn voor mezelf en snappen dat je behalve hard werken ook gewoon geluk moet hebben.’

‘Wat adviseer je anderen om te herstellen van een burn-out?

‘Nadat je de diagnose burn-out hebt: eerste basisherstel. Doe wat je wilt. Slapen, huilen, schreeuwen, alles wat jou maar helpt. En daarnaast: zelfzorg: dat je basis op orde is, slaap, bewegen, voeding en ontspanning.’

En wat adviseer je om een burn-out te voorkomen?

‘Prioriteiten stellen. Zorg dat je je doel helder hebt. Maak een top 5 taken die bijdragen aan je doel. Bedenk wie én wat echt je prioriteiten zijn en focus je daarop. Niet al die 100 dingen waar je nu op focust, maar niet echt belangrijk zijn.’

‘Perfectionisten bijvoorbeeld, maken alles belangrijk. Belangrijk om af te vragen: wat vind ik echt belangrijk en waar wil ik in uitblinken. En dat andere als je tijd over hebt.’

Wat vond je het allerergste tijdens je de burn-out?

‘Het verdrietig zijn. Schuldig zijn naar mijn dochter die toen 11 jaar was.’

En positieve dingen?

‘Wat ik er zelf positief van gemaakt heb: beter voor mezelf zijn gaan zorgen. Dat ik veel eerder op de rem trap als ik mijn grens heb bereikt.’

Hoe weet je nu wanneer je grens is bereikt?

‘Als ik emotioneel word, moe ben, niet blij. Een algeheel gevoel van ontevredenheid. Als je iets doet waar je blij van wordt dan kun je wel 80 uur werken. Maar als je op je tenen gaat lopen, of je integriteit is in het gevaar, dan ga je de grens over.’

Wat doe je als eerste als je de grens overgaat?

‘Mijn agenda leegmaken.’

Waaraan merkte dat je herstelde? Wat was het kantelpunt?

‘Zin in activiteiten te ondernemen en om weer aan het werk te gaan.’

Wat was voor jouw herstel doorslaggevend?

‘Zelfzorg. Slaap, voeding en bewegen. En mezelf in acht nemen. Naar jezelf luisteren. Ik ben de belangrijkste persoon om te pleasen.’

Waar zou iedereen met een burn-out mee moeten stoppen?

Googlen en alle kanten opvliegen. Waarom? Omdat er zoveel informatie op staat, maar niks is echt gefundeerd. Veel adviezen en tips zijn gebaseerd op eigen ervaring en dat werkt niet voor iedereen.

En waar moeten ze mee doorgaan?

‘Veel wandelen en zorgen dat je goed eet. Niet leven op slecht voedsel. 3 x normale maaltijd.’

Waarom raad je een coach aan en geen psycholoog?

‘Een coach staat er objectiever er in staat dan een psycholoog. Coach legt ook verbinding met het fysieke zoals bewegen en slaap en dat doet een psycholoog niet.’

Hoe weet je of je een goede coach te pakken hebt?

‘Ik toets het heel erg aan Chivo. Ik kijk naar opleiding, wat ze gedaan hebben. Mond tot mondreclame is heel essentieel. Maar voor mij is opleiding het allerbelangrijkst.’

Hoe gaat het nu met je?

‘Het gaat goed. Ik moet blijven opletten maar dat lukt goed. Ik besteed veel tijd aan leuke dingen doen en ik ben werk gaan doen waarbij ik niet meer op mijn tenen hoef te lopen,Er is een betere balans.’

Zijn er nog vragen die ik niet heb gesteld, maar toch had moeten stellen?

‘Ja! Een vraag die Chi L. Chiu (opleidingsdirecteur van Chivo) altijd stelt. Er zijn mensen die zeggen dat een burn-out het beste is wat ze is overkomen. Vraag dan deze persoon:’

“Zou jij burn-out dan ook aanbevelen?”

‘Nee, natuurlijk niet. Je gunt niemand een burn out. Als je er iets door hebt geleerd dan is dat een fijne bijkomstigheid maar ik hoop het nooit weer mee te maken.’

Als er mensen zijn die meer over je willen weten of in contact willen komen, waar kunnen ze je vinden?

Mijn website Vtalizijn, Facebook en op LinkedIn onder Esther Louwes.

Dank je wel voor je dit interview. Heel fijn dat je zo open en eerlijk bent geweest.

‘Graag gedaan. Ik hoop dat ik mensen hier mee kan inspireren.’

Een burn-out voorkomen?

Wil je meer tips over hoe je een burn-out voorkomt? Bekijk de 10 bewezen tips om een burn-out te voorkomen of ervan te herstellen.

Direct aan de slag: eerste hulp bij burn-out

Wil je direct aan de slag? Download de gratis checklist: Eerste hulp bij burn-out. Volg de stappen uit de checklist en krijg weer een beetje grip op je leven! Download checklist.

Liever persoonlijk contact?

Wil je liever persoonlijk contact telefonisch of online? Bekijk hier de mogelijkheden.

Heb jij nog tips tegen burn-out?

Heb jij nog tips of adviezen hoe je kunt omgaan met een burn-out of hoe je ervan kunt herstellen? Laat het weten in de comments.